De belangrijkste risico’s in een laboratorium zijn:

1. Incidenten met chemische stoffen denk aan inademen, morsen of huidcontact met gevaarlijke stoffen.
2. Biologische agentia, risico’s op besmetting tijdens werken met biologisch materiaal.
3. Fysieke risico’s, snijwonden door glas, elektrische schokken, laserverwondingen en dergelijke.
4. Brand en explosie, gassen onder (hoge) druk, gevaar bij werken met brandbare stoffen.

Waar moet je op letten bij een veilig laboratoriumontwerp?

1. Creëer voldoende loop- en werkruimte

Er is veel regelgeving om veilig in een laboratorium te werken. Zo moet er minimaal 1,8 meter tussen de werktafels zitten en moet er voldoende luchtverversing in de ruimte zijn. Ook gelden er specifieke eisen voor zuurkasten. Deze mogen niet dichter dan 1 meter bij een deur staan en de intredesnelheid van lucht in een zuurkast moet minimaal 0,25 m/s bedragen en moet regelmatig getest worden. Hoe specifieker het lab, hoe meer regelgeving er is. Het inperkingsgebied is hiervoor bepalend. Denk aan gevaarlijke stoffen waarmee gewerkt wordt, biosafety voorschriften en hygiëne-eisen.

2. Beveiliging laboratoria

In een gebouw met laboratoria is het verstandig om extra beveiliging op te nemen. Denk aan het toegankelijk maken van het lab voor alleen specifieke collega’s en bijvoorbeeld het scheiden van onderwijs- en onderzoekslabs. Ook tegen inbraak en diefstal moeten maatregelen worden genomen. Dure apparaten, computers en samples van onschatbare waarde moeten beschermd worden. Sta je wel eens stil bij de financiële waarde van je werk? Voor laboratoriumbeveiliging zijn diverse mogelijkheden, van eenvoudig tot complex. Deze kennis kunnen wij als L3Q uit ons netwerk binnen Oosterhoff halen.

3. Zorg voor een stabiel gebouw met sterke vloeren

Elk gebouw moet uiteraard constructief veilig zijn, maar bij labgebouwen vraagt dit extra aandacht. Het kan zijn dat er zware apparaten in het pand geplaatst worden die een hogere vloerbelasting vergen. De vloeren moeten hierop worden gedimensioneerd. Ook dient er rekening gehouden te worden met trillingen. Je wilt natuurlijk niet dat dit je onderzoeksproces verstoort.

4. Voorkom brandschade door compartimentering en veilige opslag

In een lab worden aan sommige wanden brandveiligheidseisen toegekend, zodat de ruimten gecompartimenteerd zijn en brand niet teveel kan uitbreiden. Ook worden er voldoende vluchtdeuren opgenomen om labgebruikers veilig te kunnen laten vluchten als dit nodig is. In ieder geval altijd twee deuren per labruimte.
De opslag van gevaarlijke stoffen dient te gebeuren volgens PGS-15, dit betekent onder andere dat maximaal 500 kilo per verdieping brandcompartiment opgeslagen mag worden in een brandwerende opslagkast. Een kelder wordt beschouwd als verdieping. Voor een begane grond geldt deze beperking niet, aangezien daar sneller gevlucht kan worden en de bestrijding door hulpdiensten sneller zal zijn.

5. Zorg voor goed licht en overzicht in het lab

Om veilig te kunnen werken moet er goed zicht zijn in en op het lab. Dat begint met de juiste positie van armaturen in de ruimten zodat werktafels goed verlicht worden. Glazen zijlichten bij deuren of glazen puien zijn wenselijk zodat medewerkers gezien worden tijdens werkzaamheden. Ook is overzicht in het lab belangrijk, zodat de medewerkers overal goed zicht hebben.

Wil jij een laboratorium waar veiligheid voorop staat?
Neem contact op met L3Q voor jouw laboratoriumontwerp.

• info@l3q.eu
• Raymond Verkade: +31610991403
• Wilco Bouvrie: +31650997954

*Bron: RIVM

Beeld: Ketjen Amsterdam XRAY lab, door L3Q ontworpen. © Tobias Media